Oude en nieuwe slavernij

We staan op het balkon van het National Underground Railroad Freedom Center. Daar brandt, op driehoog, de indrukwekkende ‘Freedoms Eternal Flame’, de Vlam voor de Eeuwige Vrijheid. Vanaf het balkon kijk je naar het zuiden op een oude brug over de Ohio River. Aan de overkant ligt Kentucky, een van de vroegere slavernijstaten. Als het je lukte om de rivier over te steken, al dan niet met behulp van mensen uit de Underground Railroad, dan was je vrij! Ik moet weer denken aan ‘Beminde’ van Toni Morrison. Die roman, gebaseerd op een waar gebeurde geschiedenis, speelt hier in Cincinatti. Sethe, de vrouwelijke hoofdpersoon, moet door die zwijgzame veerman, hier ergens de Ohio zijn overgezet…

Brug over de Ohio River in Cincinatti

Vanaf het balkon heb je ook goed zicht op het ‘Berlin Wall Memorial’. Het is een stuk van de Berlijnse muur, door de City van Berlijn gedoneerd aan de City of Cincinatti en speciaal toevertrouwd aan dit National Undergound Railroad Freedom Center. ‘Freedom without Walls’ wil een reminder zijn om geen muren te bouwen, alle bestaande muren te slopen en ‘to live among one another in peace and freedom’.

Berlin Wall Memorial
Cincinatti

Als we op het balkon met die symbolische vlam zijn beland, hebben we al dik twee uur de vaste tentoonstelling ‘From Slavery to Freedom’ bekeken. Af en toe ontmoeten we elkaar. Bijvoorbeeld voor een prent van grote zeilschepen in de havens van Amsterdam. “Hé, dat lijkt jouw oude huis wel!” De pakhuizen op de kade doen inderdaad denken aan mijn appartement op de Zeeburgerkade, maar de Westertoren steekt er bovenuit, dus het moeten pakhuizen in Amsterdam West zijn....

De West Indische Compagnie bracht, zo lezen we, in 1625 de eerste groep van elf slaven naar New Amsterdam om forten en huizen te bouwen en wegen aan te leggen. Daarna volgden er uiteraard veel meer. Maar er kwamen ook vrije Afrikanen. Die kregen hun eigen land en mochten lid worden van de ‘Dutch Reformed Church’. Oh!? Hoe dan ook zijn veel WIC-mannen schatrijk geworden van de slavenhandel, met name voor de suikerplantages in het hele Caribische gebied, inclusief de Zuidelijke Staten van Noord Amerika. Aan de Nederlandse slavernij in ‘Suriname’ is een apart hoofdstuk gewijd, mét aandacht voor de slavenopstanden in de zeventiger jaren van de achttiende eeuw.

Flame of Freedom
National Underground Railroad Freedom Center
Cincinnati

De verhalen van de Amerikaanse slaven die naar het Noorden proberen te vluchten zijn allemaal erg aangrijpend. Net als de verhalen van mensen die samen met netwerk vormden om slaven te helpen op hun reis naar de vrije staten. Ik vermoed dat die geheimzinnige veerman uit ‘Beminde’ en ‘Ella’, de vrouw die Sethe ook vaak helpt, voorbeelden zijn van mensen uit de Underground Railroad. En ik vind eigenlijk dat ‘Beminde’ verplichte literatuur is voor iedereen. Op enig moment in je leven moet je dit minimaal één keer lezen!

Ik blijf ook uitgebreid hangen bij de panelen over de verschillende Amendementen op de Constitutie die te maken hebben met de afschaffing van de slavernij, het erkennen dat inwoners van Amerika burgerrechten toekomen en dat die burgers ook stemrecht hebben. Ergens lees ik dat Abigail Adams haar man John al in 1776, hij was toen bezig met de Constitutie, schreef ‘Remember the ladies!’ Maar Amendement XV van 1870 kent stemrecht toe aan ongeacht ‘race, color of previous condition of servitude’. ‘Sex’ had makkelijk in het rijtje opgenomen kunnen worden. Tot grote woede van de Amerikaanse Suffragettes gebeurt dat niet. En niet alleen blanke mannen, ook vrije African American mannen en voormalige slaven hebben zich verzet tegen gelijke rechten voor African American vrouwen. Het duurt nog vijftig (!) jaar, tot 1920, voor in Amendement XIX vrouwen gelijke rechten toegekend krijgen. Beroemde vrouwen als Elizabeth Cady Stanton en Susan B. Anthony hebben dit helaas niet meer mee mogen maken.

Valt seksediscriminatie onder tirannie....?

“Gaan we ook nog die speciale tentoonstellingen, ‘Slavery Today’ en ‘Enslaved’, bekijken?” “Eerlijk gezegd ben ik al helemaal vol, maar toch wel doen denk ik. Wil wel weten wat ze onder ‘Modern Day Slavery’ verstaan.” De display naast de toegang tot dit deel van het complex geeft een toelichting: ‘We are living in the midst of a tragic paradox; no longer is there an underground network to guide slaves to freedom, but rather there is an underground criminal network to entrap people and sell them into slavery. And until we unite to confront this grave human rights violation, it will continue to plague the world and feed off vulnerable men, woman and children.’ Slavernij is ‘Unfreedom’, net als ‘Racism, Illiteracy, Genocide, Hunger and Tyranny.’

‘Slavery Today’ is een multimedia pamflet met feiten over kinderarbeid, vrouwenhandel, onmenselijk werk, gedwongen werk vanwege schulden, en gedwongen huishoudelijk werk, van naar schatting minimaal 12 miljoen en mogelijk zelfs 27 miljoen mensen. Kortom alle mannen, vrouwen en kinderen die onder dreiging van zwaar fysiek en psychisch geweld gevangen zitten in een onmenselijke situatie.

Berlin Wall Memorial
met de brug over de Ohio River op de achtergrond
Cincinatti

De tweede speciale tentoonstelling heet ‘Enslaved’ en bestaat uit bijna honderd indringende foto’s van Lisa Kristine, een van de moderne Abolitionisten, Zij gebruikt ze ook in haar Ted Talk: https://www.ted.com/talks/lisa_kristine_glimpses_of_modern_day_slavery?language=nl.

Lisa Kristine, Nepalese broertjes dragen zware stenen de berg af,
dag in dag uit...

Op de grond bij het Berlin Memorial liggen tegels met uitspraken van beroemde mensen. Deze is van Abraham Lincoln: ‘Freedom is the last, best hope of earth.’ Bijzonder actueel gezien de mondiale ontwikkelingen op politiek gebied.

Columbus, Indiana: waarin een kleine stad groot kan worden

Wereldberoemde architectuur, overal openbare kunst, de beroemde dieselmotorenfabriek Cummins midden in de stad, een schitterend memorial voor oorlogsveteranen, het is eigenlijk veel te veel voor twee keer dik twee uur ‘Columbus’, een kleine stad van nog geen 45.000 inwoners aan de SR 46 in het zuidoosten van Indiana.

Joseph Irwin Miller was het brein achter de indrukwekkende architectonische aanpak. Chessie Cummins de grondlegger van de succesvolle dieselmotorenfabriek, waar Miller op een gegeven moment gaat werken. Maar eerst nog even over Cummins.

Links het Corporate Office van Cummins
Columbus (Indiana)

Chessie Cummins, van school getrapt, is in voor een baantje als chauffeur bij een lokale bankier. Chessie heeft ‘iets’ met motoren en vraagt zijn baas hem financieel te helpen een speciale motor te ontwerpen. Die vindt dat prima. Zo ontstaat de dieselmotor en later de fabriek met Cummins naam. In de lobby het hoofdkantoor hangen prachtige oude foto’s waarop Chessie Cummins hoogst persoonlijk reclame maakt voor zijn dieselmotoren. Er staan kleurrijk geverfde voorbeelden van motoren voor grote puinruimers die bij aardbevingen worden ingezet, van motoren voor marinevaartuigen en voor die typisch Amerikaanse trucks. Eyecatchers zijn ook de oldtimers met opengeslagen motorkap. Sinds 1984 vind je in de lobby een kunstwerk van Rudolph de Harak: alle onderdelen van een dieselmotor hangen los van elkaar aan het plafond. ‘Exploded Engine’ heet deze grappige formatie.

Heerlijk om rustig in de lobby rond te dwalen. Geen beveiligingsmensen, geen bordjes dat we onze wapens in moeten leveren, alleen een belangstellende receptioniste…

Rudolph de Harak: Exploded Engine (1984 

Dan het brein achter, of je zou bijna zeggen, de stadsfilosoof van Columbus: J. Irwin Miller. Hij studeert onder andere economie, politicologie en filosofie (Yale en Oxford) en gaat in 1934 bij Cummins aan de slag om vanaf 1951 als Chairman mee te draaien. Drie jaar later richt hij de Cummins Engine Foundation op en daar ligt ook de kiem van alle bijzondere architectonische verrassingen in deze stad. Of nee, dat klopt niet helemaal. Want Miller is actief lid van de First Christian Church en als invloedrijk persoon betrokken bij de opdracht aan de Finse architect Eliel Saarinen om een nieuw kerkgebouw te ontwerpen. Dat staat er sinds 1942. En de eerder genoemde baas van Chessie Cummins, W.G. Irwin, heeft in 1954 Eero Saarine, zoon van, opdracht gegeven voor een nieuw bankgebouw... Het heeft trouwens wel even geduurd voor ik doorhad dat Miller z’n tweede voornaam, Irwin, ook de achternaam is van de man die de start van Cummins financieel mogelijk heeft gemaakt...

Henry Moore: Large Arch (1971
Dit gigantische beeld staat op het plein voor...

...Cleo Rogers Memoral Library (1969)

 Het eerste aanbod van de Cummins Egine Foundation in 1954 betreft het honorarium voor de architect van een nieuw schoolgebouw. In de loop van de jaren wordt het sponsorprogramma uitgebreid en dit stimuleert ook andere opdrachtgevers voor het bouwen of renoveren van kerken, een vervangend postkantoor, meer schoolgebouwen en opleidingsinstituten, bruggen over de White River, een nieuw ziekenhuis, een serie brandweerwagenstations en nog veel meer.

Wat we allebei ook heel bijzonder vinden: ontwerpers van gebouwen werden, en worden, geacht samen te werken met landschapsarchitecten en beeldend kunstenaars. Wat dat oplevert, is een genoegen om te zien. Tijdens onze eerste kennismaking met Columbus, op een rustige zondagmiddag toeren we in een gekoelde bus twee uur langs ‘world-class architecture, public art and green spaces’.

Bartholomew County Memorial for Veterans (1997)
Thompson and Rose, architecten
Micheal van Valkenburg, landschapsarhitect

“Weet je, die gids gister, Richard, vertelde wel heel veel en dat we de North Christian Church van binnen konden zien, vond ik ook heel prettig, maar ik wil graag nog meer zien en ook foto’s maken.” “Ja, want al wandelend beleef je zo’n stad toch anders dan vanuit een bus.” Daarom rijden we maandagochtend opnieuw naar de parkeerplaats van het Visitor Center in Columbus, lopen nog eens om het enorme beeld van Henry Moore heen, stappen de bibliotheek van J.M. Pei (1969) binnen, bewonderen de buiten- en de binnenkant van Cummins Corporate Office, van die mooie dieselmotoren en de smalle horizontale ramen, staan lang stil bij het Bartholomew County Memorial for Veterans, met de vijfentwintig pilaren waarin niet alleen namen maar ook brieven van overleden soldaten zijn uitgehakt, en genieten even later van Jean Tinquely’s Chaos I.

Detail van 'Chaos I', Jean Tinguely (1974)
In 'The Commons', Columbus

We willen ook nog Otter Creek Golf Course zien. Die ligt ver buiten de stad net als het Columbus Learning Center waar een kunstwerk van Dale Chihuly hangt en we nog een leuke ontdekking doen: de Self Made Man, een bronzen beeld van Bobbie Carlye. Het is een ‘Man carving himself out of stone, carving his character, carving his future.’ Fraai staaltje humor.

Dale Chihuly: Sun Gardn Paneld in Suspended Circle (2007)
Columbus Learning Center

Bobbie Carlye: Self Made Man
Columbus Learning Center

In het clubhouse van Otter Creek hangt een handgeschreven toespraak die J. Irwin Miller bij de opening heeft gegeven. Hij besluit z’n verhaal over de vraag waarom Cummins zo’n groot deel van de winst naar de Foundation laat stromen als volgt: ‘So Cummins is not for cheap education, or inadequate poorly-paid government or second-rate facilities or low taxes just for the sake of low taxes. Our concern is to get the most for our dollar, to help build this community into the best in the nation. And we are happy to pay our share, whether in work or in taxes, or in gifts like this one.”

Dessa Kirk: EOS (2006)
Columbus

Oh ja, nog één anekdote van Richard, de gids in de bus gister. We rijden langs het Columbus Regional Hospital Mental Health Center (James Stewart Polshek 1972). Het gebouw ligt bijna onzichtbaar achter groene bossages. Richard vertelt: “Omdat de White River en alle kreken hier in Columbus regelmatig voor overstromingen en dus voor veel narigheid zorgen, heeft de architect van dit centrum voor geestelijke gezondheidszorg gekozen voor een gebouw dat Haw Creek overspant. ‘Bridge over troubled water’ zeg maar.” Mooi!

‘Strangers Expected’

Op weg naar Columbus (Indiana) komen door het dorp Bean Blossom. Bij de liefhebbers bekend vanwege het jaarlijkse ‘Bluegrass-festival’, in juni 1968 door Bill Monroe gestart en sinds zijn dood (1996) moeiteloos doorgezet. Blijkbaar is er gister ook een concert geweest? We rijden langs een terrein met hier en daar nog wat campers waar verder een eindeloze hoeveelheid golfkarren wordt ingeladen. Blijkbaar rij je daarmee naar het festivalterrein…

Een paar honderd meter verder staat Bean Blossom Mennonite Church. We wilden allebei nog wel eens een dienst meemaken in dit van kerken vergeven continent, en vallen voor het opschrift: ‘Strangers Expected’. Over tien minuten begint er een dienst, dus gauw even m’n singlet vervangen door een t-shirt en de teenslippers door m’n mooie rode lakschoenen…hoewel, kan dat hier? Stel dat het een Mennonietengemeenschap is zoals een kleine week geleden in Cantril? Met allemaal vrouwen (en mannen) in godsdienstige klederdracht? Maar naast de kerk staan niet alleen zwarte auto’s en we zien ook geen koetsjes met paarden…

De Mennonieten Kerk in Bean Blossom

Eenmaal binnen blijkt dat kleding er niet toe doet: we spotten welgeteld één echtpaar in traditionele kledij. Maar hij draagt wel prachtige gitzwarte cówboylaarzen onder z’n zwarte pak. Sommige andere gemeenteleden hebben zich wel gekleed: we zien zondagse jurken en colberts, maar de meesten lopen in spijkerbroeken en rokken, met alleen t-shirts. Zo ziet Jeff Miller, de pastor er ook uit: spijkerbroek, t-shirt en gympen.

Clemens wordt uitgebreid welkom geheten door Chris, ex-docent Social Studies in Columbus, en ik door Francine van de Women’s Bible Study. We nemen plaats op achterste rij…

De dienst begint met ‘Praise Music’. Voor in de kerk staan man en een vrouw. Zij zingt, hij speelt gitaar en boven hun hoofd hangt een scherm met de tekst. Het projectiescherm wordt bediend vanuit de klokkentoren. De hele gemeente zingt mee en het klinkt best goed. Refreinen zijn vaak meerstemmig: mannen en vrouwen pakken automatisch, zonder dirigent, ‘hun’ stem. Dan is er ruimte voor ’Announcements’. Twee jongens lopen naar voren, pakken een microfoon en lopen naar mensen die wat willen zeggen. “Ging dat bij jullie ook zo?” vraagt mijn lief. “Nee, we zongen wel veel, maar ‘Announcements’ stonden in de Kerkbode die op vrijdag bezorgd moest worden. Ik weet nog dat ik die ook bezorgde bij boerderijen in West-Hengelo richting Delden.”

We blijven tot het Avondmaal, de Communie in RK-termen. Daarvoor is er veel gebeden en hebben we geluisterd naar de uitleg van Johannes 6, vers 25 tot en met 58 (Nieuwe Testament). Dat is het verhaal over de wonderbaarlijke vermenigvuldiging, de vijf broden en de twee vissen waarmee Jezus vijfduizend mensen wist te voeden. Máár, beklemtoont Miller: het draait natuurlijk niet om fysieke voeding. Je gelooft in Jezus om het eeuwige leven te bereiken en alle zonden gewitwast te krijgen.

“Als het teveel wordt moet je het zeggen hoor!” fluistert mijn lief. Dat doen we pas als de dominee een echt halfje wit doormidden heeft gebroken en vier mannelijke vrijwilligers met dat brood rondgaan om er een stukje vanaf te breken. Niet dat me dat teveel is, het voelt allemaal zelfs heel prettig ‘familiair’, maar de start van dit ritueel is toch een mooi moment om te vertrekken. De ‘Visitor Card’ waarop we aan kunnen geven of we feedback willen geven op onze ervaring vandaag of willen weten hoe een relatie met Jesus te beginnen, laten we in het plastic bakje naast de liederenboeken zitten…

Must do: lunchen bij Gnaw Market...

Een dorp verder is er iets wat we volgens ons ‘1000-dingen-boek’ niet willen missen: lunchen in Gnow Bone met een originele Gnow Bone Tenderloin. Het blijkt een enorme, licht gefrituurde varkenshaas. Je eet in een garage onder neonlicht aan lange plastic plastic tafels. Ons gezelschap bestaat uit een zestal motorrijders. 

Tijdens het eten kijken we terug op de kerkdienst: “Weet je, als ik hier zou komen wonen, kan ik me best voorstellen dat je lid wordt van zo’n kerk als deze. Geert Mak schrijft dat ook ergens. Mensen doen heel veel samen en voor elkaar. Dat proef je. En, hoe dan ook, een mens wil toch graag ergens bij horen.” …….”Maar ja, dan moet ik wel nog een keer knokken voor (hoger) onderwijs voor meiden, leren genieten van zondige dingen als dansen, naar de film of een museum gaan, of een theater bezoeken, en iets verzinnen op de zieke redenering dat ‘a women is a worker, a child-bearer and  companion to her husband, family and neighbors…..too busy (!) to participate in a discussion about her own liberation or fulfillment (p. 54, 20 Most Asked Questions about Amish and Mennonites). Hallo!!? Dat klinkt allemaal ook akelig bekend. Hoe noemden wij dat bij de vakbondsvrouwen ook alweer? ‘Het enige recht van vrouwen is blijkbaar het aanrecht.’ Dacht het niet!

Wel vijf bijzondere verrassingen in het kleine Terre Haute

Ons hitteplan heeft gewerkt. Na twee nachtjes alleen maar sudderen in de 30+hitte op een windstil, maar lekker schaduwrijk plekje  in Lincoln Trail State Park vlakbij Marshall (Indiana) aan de US 40, hebben we weer een beetje energie: “Boodschappen doen in Terre Haute, bezoek aan het Swope Art Museum en dan door naar Cedar Creek Winery in Martinsville!?” Goed plan en lekker weinig kilometers. Hoewel: als er geen wind staat, rij je graag op stille landwegen met open ramen. Dat is, al sinds maanden, onze we-doen-het-ermee-airco…

 

Bijkomen op Lincoln Trail State Park

Terre Haute is de stad waar Eugene V. Debs, hier geboren in 1855, de eerste vakbond oprichtte: de American Railway Union. Debs krijgt voor zijn werk als vakbondsleider en politicus op een gegeven moment tien jaar gevangenisstraf. Hij verzet zich namelijk ook tegen Amerikaanse deelname aan WOI. Debs ziet dat als een voorbeeld van een militair-industrieel complex, ingegeven dus door de kapitalistische economie. Het verrassende is dat hij wel vijf keer als socialist heeft meegedaan aan Presidentsverkiezingen. De laatste keer, in 1920, vanuit de gevangenis. Er hangt een ingelijst campagne t-shirt op de tentoonstelling.

We zijn net op tijd voor de tentoonstelling ‘Remebering Eugene Debs’ over zijn werk en z’n idealen. Laatste dag vandaag. Wij kennen Debs niet als we Swope Art Museum binnenstappen, maar Hilgrid, de directeur van het museum heet ons welkom en vertelt: “You know Bernie Sanders, who run for President?” “Yes, we do!” “Well, Debs is Sanders great inspirer!”

Campagne t-shirt voor Debs, gevangene nr 9653
Slope Art Museum

Naast deze historische socialistische verrassing, vinden we de schilderijen war we ons juist door wilden laten verrassen: Edward Hopper en Grant Wood. In dezelfde zaal en naast elkaar: ‘Route 6’ en ‘Spring in town’. Allebei uit 1941. Voor Hopper een simpele reisimpressie, voor Wood een laatste verwoording van zijn keuze voor landelijke taferelen: ‘In making these paintings…I had in mind something which I hope to convey to a fairly wide audience in America, the picture of a country rich in the arts of peace; a homely, lovable nation, infinitely worth any sacrifice necessary to its preservation.” Wood is een van de schilders die de waarden van ruraal Amerika hoger heeft zitten dan die van de Big City. Dat is wel weer interessante aanvullende info op wat we vijf dagen geleden in Eldon bij zijn inspiratiebron voor het schilderij American Gothic hebben ontdekt.

Edward Hopper, Route 6 Estham (1941)
Slope Art Musuem

Het laatste schilderij van Grant Wood:
Spring in town (1941)
Slope Art Museum

Swope Art Museum bezoeken vraagt maar een uurtje. Verderop in de straat vragen een heleboel kraampjes de aandacht. Het blijkt de jaarlijkse vrijwilligersmarkt van Terre Haute. We swingen mee met een jonge bluesband die net begint, eten een ijsje, en kijken met bewondering naar de superjonge en superlange basketballers. Ik blijf ook even kletsen bij de vrouwen van de lokale ‘Pink Ribbon’. Oktober is wereldwijd borstkankermaand, en deze lokale ‘Susan G. Komen’-club gaat in oktober voor de twintigste keer hardlopen en wandelen. Ik zie een knalroze gespoten brandweerwagen. 

Engine of Hope
Mascotte van Susan G. Komenclub
Borstkankerorganisatie in Terre Haute

“Gebruiken jullie die brandweerwagen ook echt?” “Nee hoor, die wagen hebben we van de gemeente gekregen en die is nu onze mascotte. We hebben de wagen ‘Engine of Hope’ gedoopt.” Weer een bijzondere verrassing!

Abraham Lincoln: “The best way to predict the future is to create it.”

Het is een feestelijke dag: de National Park Service viert precies vandaag haar 100^ste verjaardag. Hier in Springfield, bij de Lincoln Home National Historic Site, doen ze dat met ‘gratis parkeren’, de prijsvraag ‘hoe lang was Lincoln’ en een goody bag met onder andere een dvd over de beroemde zestiende president van de USA. Terwijl we wachten op de eerstvolgende tour en ik in de bookstore een Peguin Civic Classic koop met een selectie van Lincoln’s excellente speeches, wint mijn lief een prachtige zonnebril: “Lincoln was 6 feet and 4 inches, just like me!” “Congratulations! That’s the correct answer!”

'Zie je de man met die hoge zwarte hoed?
Dat is 'm!

Lincoln Home National Historic Site is een ‘four blocks’ voetgangersgebied waarin alles er uit ziet alsof het 1860 is: mooie houten huizen en plankieren trottoirs. Het grote verschil met tekeningen uit die tijd zijn de bomen. Nu zijn het lommerrijke lanen. Een ‘guided tour’ met vrijwilliger Chris als gids, gaat alleen door het huis waar Lincoln met Mary Todd vier zonen kreeg, van wie er drie heel jong zijn overleden. Je ziet de huiskamer waar Lincoln journalisten en fotografen ontving die wilden weten wie de onbekende burger wel mocht zijn die tot presidentskandidaat was gekozen en waar hij later de Republikeinen ontving om hem te vragen de rol van president op zich te nemen. 

We hebben natuurlijk al veel vaker rondleidingen door woonhuizen meegemaakt, maar van deze is me dit vooral bijgebleven: “En dit was Lincoln’s slaapkamer. Die van zijn vrouw Mary zie je hiernaast. Dit was dus het bed waarin Lincoln nachtenlang lag te piekeren over zijn strategie om de United States tijdens de Civil War bij elkaar te houden en toch de lacune in de Constitutie die de mogelijkheid voor het houden van slaven impliciet open hield, om die lacune te dichten.”

Het maakt natuurlijk niet uit hoeveel nachten deze uitzonderlijke president nou precies in dit bed of in een Witte Huis-bed heeft liggen piekeren, punt is dat zo’n verhaal aan de rand van Lincoln’s bed op mij veel meer impact heeft dan eenzelfde verhaal wanneer je het hoort terwijl je naast een standbeeld van hem staat. Nooit zo bij stil gestaan, maar zo werkt het wel…

Het huis...

We wandelen ook nog langs alle andere huizen in deze ‘1860-blocks’. Een van Lincolns’s buren, ex-slaaf Jameson Jenkins, was z’n hele verdere leven actief in de Underground Railroad, het netwerk van mensen die gevluchte slaven hielpen om naar ‘het Noorden’ te vluchten. Om onduidelijke redenen is dit pand niet bewaard gebleven.

...en de laan

Lincoln is na de geslaagde beëindiging van de Civil War, de eveneens geslaagde actie om Amendement XIII door het Congress te krijgen, waardoor slavernij in alle staten afgeschaft zou kunnen worden, en zijn pleidooi om African Americans ook burgerrechten toe te kennen, een paar maanden later, in april 1865, tijdens een theaterbezoek vermoord. Een destijds bekende acteur annex spion voor de Zuidelijke Staten, Booth, heeft Lincoln van achteren, terwijl hij is de loge zit, door z’n hoofd geschoten, omdat hij het niet met hem eens was. Hoe laf kun je zijn…