Canyon de Chelly

Op weg naar de campground van Canyon de Chelly stoppen we even bij Hubbell Trading Post aan de SH 264 bij Ganado in Arizona. John Lorenzo Hubbell heeft hier in 1876 de eerste van zijn drieëntwintig handelsposten geopend. Dat was acht jaar na het einde van de gedwongen migratie van de Navajo naar Fort Sumner in New Mexico. De overheid erkende dat kolonel Carson en zijn troepen zich zwaar hadden misdragen toen ze in 1863 de Navajo uit de Canyon de Chelly hadden verdreven en daarna alles hadden gedood of vernietigd: schapen, huizen, boomgaarden. De Najavo die ze niet hadden vermoord moesten driehonderd mijl naar Fort Sumner lopen: The Great Walk is tot op de dag van vandaag een trauma voor de Navajo.

De ingang van Hubbell Trading Post

De handelsposten van Hubbell waren dus een enorme hulp voor de teruggekeerde Navajo. De brochure over Hubbell Trading Post heet ‘A Bridge Between Cultures’. Ik lees: “The first duty of an Indian trader is to look after the material welfare of his neighbors; to advice them to produce that which their natural inclinations and talent best adapts them; to treat them honestly and insist upon getting the same treatment from them…to find a market for their products…” en ook “Out here in this country, the Indian trader is everything from merchant to father confessor, justice of the peace, judge, jury, court of appeals, chief medicine man…”. En behalve raadgever was Hubbell ook een belangrijke werkgever voor de Navajo. Hubbell overleed in 1930. Zijn twee zonen hebben werk van hun vader voortgezet.

Kleden, boeken, wapens, noem maar op...

 Handelsposten waren, en zijn, plekken waar Navajo elkaar ontmoeten, discussiëren over problemen in de gemeenschap, nieuws uitwisselen en natuurlijk hun producten verhandelen. In de huidige Hubbell Trading Post zijn alle bekende producten aanwezig: wollen kleden, turquoise sierraden, kachina-poppen, manden, potten, dromenvangers, koffie, thee, kruiden, noem maar op. We zijn moe, maar ik vind wel dat ik iets moet kopen voor we verder gaan. Gelukkig valt mijn oog gelukkig een rij blikjes met verschillende zalven. Uit deze serie ‘Medicine of the People’ kies ik ‘Insect Bite Salve’ als de man achter de toonbank mij verzekerd dat deze zalf ook geschikt is voor mijn huidtype.

De start van de White House Trail: dorrig landschap

De volgende ochtend beginnen we uitgerust aan de ‘White House Trail’ vanaf de ‘White House Overlook’. Het is de enige trail die je ook zonder gids kunt doen. Na een afdeling van ruim tweehonderd meter loop je door groen grasland, langs een stroompje tussen de bomen door naar de ruïne verderop. Wonderlijke ervaring…

Op de bodem van de canyon

‘White House’ is ergens rond 750 gebouwd door voorouders van Navajo, de Pueblo. “Hé, er staat een hek voor! Dat was er tweeëntwintig jaar geleden niet.” “Ja, dat klopt.” zegt de vrouw met een klaptafeltje vol armbandjes. “Vroeger konden we gewoon in de ruïne spelen.” De gids van een vrouwelijk toerist die hier te paard naar toe is gekomen vult aan: “Het land is van óns, maar de ruïnes zijn van de staat. Er zijn steeds andere ‘superintendents’…” Hij haalt zijn schouders op: “…en dus steeds andere regels.”

Op de bodem van de canyon groeit graan, vind je perzikboomgaarden en grazen schapen. “Mijn tante kwam twee keer per dag op en neer naar haar schapen en soms sliep ze hier ook.” Ze wijst naar een huisje in de verte. “Helaas is ze twee jaar geleden overleden.” Ik vergeet te vragen wie nu voor de schapen zorgt…

Woningen van voorouders...

Weer boven rijden we langs de zes andere ‘overlooks’ aan de zuidrim met schitterende uitzichten op deze kleine canyon. 

Boomgaarden, graanvelden, er groeit van alles

De volgende dag ‘doen’ we de drie ‘overlooks’ aan de noordrim. Dat levert voortdurend schitterende uitzichten op. Maar het meest bijzondere vind ik nog steeds het verschil tussen het dorre struikenlandschap boven en de vruchtbare groene gronden op de bodem van deze canyon.