Protect Voting Rights

'…Until justice rolls down like waters and righteousness like a mighty stream.’ Deze woorden van Martin Luther King staan gegraveerd in een granieten muur bij het Civil Right Memorial Center in Montgomery. Voor de muur staat een ronde tafel, ook van graniet, met de namen van veertig mensen die zijn gedood in de strijd voor gelijke rechten en de data van belangrijke momenten tussen mei 1954 en april 1968 als King zelf wordt vermoord. Veertig is een selectie, dat spreekt vanzelf. Over muur en tafel stroomt water uit stille bronnen. De tekst is een parafrase op Amos 5:24, een Hebreeuws Bijbelboek, en begint met “We wil not be satisfied until…”.

Civil Rights Memorial Center, Montgomery 

We komen bij dit memorial aan na een heerlijke lunch in Wintzell’s Oyster House Est. 1938. Tip van een baliemedewerkster in het Rosa Park’s Museum and Library toen Clemens haar vroeg om iets ‘locals’. We genieten van cajun seafoodpasta, crabcake en bleucheesesalad en van de bijzondere inrichting. Maar, hoe leuk en lekker het hier ook is, wat we de afgelopen uren hebben meegemaakt heeft nog steeds alle aandacht. 

Wintzell's Oyster House

“Knap gedaan hè, die historische show over slavernij en segregatie in die nagebouwde bus.” “Ja, daar zijn ze echt heel goed in.” Wie kaartjes heeft gekocht krijgt namelijk gelijk de opdracht om plaats te nemen in een bus, een look-alike van die waarin Rosa Parks in 1955 weigerde op te staan. Een alleraardigste stewardess vertelt dan dat deze Cleveland Avenue-bus een heuse tijdmachine is en dat de chauffeur ons supersnel meeneemt naar de wereld van honderdvijftig jaar geleden…Daarna hobbelen we over wegen vol gaten vooruit in de geschiedenis tot aan de dag dat Rosa Parks bij de halte op Cleveland Avenue wordt gearresteerd.

Hoe dát precies gaat beleef je in een volgende ruimte. Het zijn twee mini-events achter elkaar en we zijn allebei overdonderd: knap gedaan en indrukwekkend. Echt een mooie mix van entertainment en educatie.

We vervolgen ons bezoek in derde ruimte met veel wassen beeldentaferelen en korte video’s over de Montgomery busboycot. Ook die passeren aan tafel weer de revue. 

Rassenbeeldengroep in Rosa Parks Museum:
kerken rijden als taxi tijdens de busboycot

“Wat ik nog niet wist is hoe de kerken tijdens die boycot voor vervoer hebben gezorgd, door veel auto’s te kopen en de giga logistiek te verzorgen. En dat om te beginnen midden in de winter!” “En dat de ‘witte mevrouwen’ hun hulpen zelf gingen halen en brengen, en dat de tegenstanders dan hun kentekens noteren, daar de telefoonnummers bij zoeken en de dames vervolgens telefonisch bedreigen!!” “En de rol van de media. Ook heel goed uitgewerkt hoe die het witte geweld steunen.” “Maar ik wist ook niet dat de segregatie zó ver ging. Ik bedoel in de ‘Keukenmeidenroman’ gaat het over aparte toiletten, aparte borden, apart bestek, aparte bekers, maar echt alles was gescheiden: bushaltes, kroegen, openbare waterfonteintjes naast elkaar…zag je die Cola-automaat met het bordje ‘Whites Only’?” …”Heavy deze morgen… Ik wil nog maar één ander ding zien.” “Is goed. Ik denk dan aan het Civil Right Memorial Center. Klein kwartiertje lopen…”

Zo zien we dus na de lunch en een korte wandeling die granieten muur met de ronde tafel er voor.

Bij binnenkomst moeten we door een detectiepoort. Hè?! “We hebben hier iemand met een bom gehad.” Op dat moment geloof je je oren niet, maar als je het geweld tot je door laat dringen waarmee strijders voor burgerrechten en evenzovele argeloze zwarte omstanders zijn geconfronteerd dan kun je je daar iets bij voorstellen. Vooral de opnames van Ku Klux Klan-bijeenkomsten en het applaus voor haatzaaiende sprekers verschillen, hoe spookachtig deze mannen en vrouwen er ook uitzien, au fond niet veel van het systematische verbale en fysieke geweld tegen minderheden dat wat we de afgelopen jaren ook in Europa steeds meer zien.

Op weg naar de uitgang ontmoeten we twee medewerksters. “Ik ben er stil van… Goed gedaan.” “Ja, indrukwekkend. En de strijd gaat nog steeds door. Moet ook doorgaan. Het is een wereldwijd probleem. Wilt u een button?” Ik zie de kop van de lange stoet die ooit in Selma startte en vier dagen later voor het State Capitol van Alabama staat om burgerrechten op te eisen. Het is een zwart-witfoto met de tekst ‘Protect Voting Rights.’

Met de button op m’n wintertrui wandel ik weer naar buiten. Morgen gaan we naar Selma.