Let us march

’t Liefst zou ik hier alle beeldmateriaal over de beroemde voettocht in 1965 van Selma naar Montgomery, inclusief de bloedige voorgeschiedenis, willen laten zien. Want het is én van wezenlijke historische betekenis, én het is ook nog eens akelig actueel. Maar dat gaat natuurlijk niet…

Het is denk ik wel interessant om te weten dat de Student Nonviolent Coordinating Committee (SNCC) Selma als vertrekpunt heeft gekozen vanwege het extreme geweld van sheriff Jim Clark en zijn agenten tegen de organisatoren en de deelnemers van ‘voter registration classes’ en andere protesten waarbij regelmatig doden vallen. Het idee was dat gewelddadig optreden zou helpen om meer nationale aandacht te krijgen voor hun acties. Nou dat heeft gewerkt…

Selma: Edmund Pettus Bridge vandaag

Op 7 maart 1965 eindigt de eerste voettocht met zeshonderd deelnemers vlak over de Edmund Pettus Bridge in een treffen met de troepen van Clark die de wandelaars tot aan de Brown Chapel Church, het startpunt, met veel geweld terug drijven. Deze dag gaat de geschiedeis in als ‘Bloody Sunday’. Beelden van neergeknuppelde deelnemers en wolken traangas gaan de wereld over. Twee dagen later leidt Martin Luther King een nieuwe groep van tweeduizend mensen naar de brug. Op het hoogste punt zakken alle deelnemers op hun knieën en gaan gezamenlijk in gebed. Daarna keren ze terug naar Selma: ‘Turnaround Tuesday’, ijzersterke geweldloze actie. Diezelfde avond wordt een Selma’s dominees op straat aangevallen, of door medewerkers van de sheriff of door ‘Klansmen’, leden van de Ku Klux Klan. Hij overlijdt aan zijn verwondingen. Ook dat genereert opnieuw media-aandacht.

Een week later zorgt President Johnson er in het Congres voor dat de wet die stemrecht voor Black People regelt wordt aangenomen. Hij verzoekt Gouverneur Wallace van Alabama de deelnemers aan de, inmiddels door een rechter gefiatteerde, voettocht van Selma naar Montgomery te beschermen. Wallace weigert, waarop Johnson een compleet leger aan hulptroepen stuurt, ruim eenentwintighonderd man, plus een paar dozijn FBI-agenten.

Beeldengroep in Lowndes Interpretive Centre 

Zondag 21 maart vertrekken tweeëndertighonderd mannen, vrouwen, jongens en meiden richting Montgomery. Op het traject van maandag 22 maart kunnen maar driehonderd deelnemers verder. Dat deel van de tocht loopt door Lowndes County. Daar stikt het helemaal van de ‘Klansmen’ en andere ‘hooligans’ en daarom kunnen maar driehonderd mensen overnachten op het land van boer David Hall. Dat is het maximale aantal waar de hulptroepen voor in kunnen staan. Sommige deelnemers vertellen later hoe ambivalent zij zich voelden: al die soldaten met hun geweren en hun gezichten vol afkeer en haat…. Hoezo veilig?  

Even stil zijn...

Toch gaat het goed, ook tijdens de tweede nacht bij Rosie Steel. Zij is ook een zwarte die haar land beschikbaar stelde om tenten op te slaan.
De derde nacht slaapt iedereen op het terrein van St. Jude, een groot katholiek complex met behalve een kerk ook een school en een ziekenhuis. Hoewel, van slapen komt niet veel. In de loop van de middag zijn er busladingen nieuwe supporters aangekomen. In totaal herbergt het terrein uiteindelijk tienduizend mensen. En de hele nacht zijn er optredens van beroemde artiesten onder de titel ‘Stars for Freedom’. Harry Belafonte en Joan Baez staan met name genoemd.

De volgende dag, tijdens de laatste vier mijl naar het Alabama State Capitol, sluiten zich nog eens vijftienduizend mensen aan.

Ik heb nog zeker een uur kippenvel na het bekijken van de toespraken en luisteren naar het gezamenlijk gezongen ‘We Shall Overcome’. We zijn dan in het Lowndes Interpretive Centre, ongeveer halverwege de 54 mijl over de US 80. Op die plek heeft na afloop van de Voting Rights March nog twee jaar een tentenkamp gestaan. 

Wie daar in ‘Tent City’ woonden? Mensen die door witte landeigenaren waren ontslagen en met hun hele gezin uit hun huis zijn gezet omdat ze zich inzetten voor ‘Voting Rights’...

Alabama State Capitol: het eindpunt met voettappen in het asfalt

 Op een van de wandborden in het Selma Interpretive Centre, waar we vandaag onze speurtocht zijn gestart, lezen we dat sheriff Jim Clark in 1966 is weggestemd.