Gordon House

Conrad en Evelyn Gordon, een boerenechtpaar in de buurt Wilsonville (Oregon), zijn in 1956 op vakantie in Phoenix, (Arizona). Daar bezoeken ze Taliesin West, het winterhuis en de studio van Frank Lloyd Wright (FLW) en ze vallen beiden voor zijn werk. Of hij een huis voor hen zou willen ontwerpen op de zuidelijke oever van de Willamette Rivier? In de herfst van 1957, op z’n negentigste, presenteer FLW zijn ontwerp. De Gordon’ zijn heel enthousiast, behalve over de meubels. “Uw meubels zijn prachtig om naar te kijken, maar ze zijn niet bruikbaar. Ik wil ’s avonds net zo comfortabel op de bank kunnen zitten als overdag op mijn tractor.” FLW stemt er in toe om de kussens van de zithoek onder een hoek van 15˚ te tekenen, en trekt die hoek consequent door in kozijnen, de randen van tafels en stoelen, plinten, balkons en ook in FLW’s ‘poorman’s stained-glass windows’, het houtsnijwerk van multiplex voor sommige raampartijen. 

Gordon House

Het ontwerp voor de Gordons is weer een schitterend voorbeeld van een Usonian huis met een multifunctionele living inclusief open haard en bibliotheek, hoge plafonds met veel kleine spots, ramen van vloer tot plafond, vloerverwarming, ingebouwde meubels en opbergkasten, integrale carpoort, overstekende dakranden en alles wat verder nodig is om de continuïteit tussen binnen en buiten te waarborgen: als je op het toilet zit, kijk je door een raam van vloer tot plafond uit over de omgeving. Prachtig!

Entree met 'poor man's stained glass windows'

Het gebruik van bouwmateriaal uit de omgeving is ook een Usonian-principe. “Deze plafonds zijn bijvoorbeeld van ‘Western Red Cedar’ en dat werd toen alleen maar in open haarden en kampvuren opgestookt…En let ook op de horizontale lijnen overal. Die staan voor huiselijkheid. Voor FLW betekende dat rust & vrede.” Zo besluit Efrain, onze docent vandaag, zijn boeiende verhaal over dit Usonian House. “Mag ik u nu uitnodigen om naar de film te kijken?” Dat mag en we kijken samen met een viertal andere bezoekers naar de verhuizing van het Gordon House in 2001.

Horizontale lijnen verbinden binnen en buiten,
en staan voor huiselijkheid

Het huis moest van z’n oorspronkelijk plek aan het water verdwijnen omdat de erfgenamen van de Gordons het land hadden verkocht. De nieuwe eigenaren wilden het wel doneren aan de Frank Lloyd Wright Building Conservancy, maar alleen als het naar een andere plaats zou gaan. Dat werd een stuk grond bij The Oregon Garden in Silverton. De begane grond is stukje bij beetje ontmanteld en daarna weer opgebouwd. De bovenverdieping is in z’n geheel op een truck gezet en met een snelheid van 10 kilometer per uur over afgezette wegen en bruggen naar de nieuwe bestemming getransporteerd.

Je vóelt de spanning van alle mensen die daar aan meewerken en slaakt bijna ook een zucht van opluchting als het gevaarte heel langzaam wordt opgetild, zeker vijf minuten hoog in de lucht zweeft en uiteindelijk goed op de nieuw opgetrokken begane grond terecht komt…

Vijftiengraden balkon...

Frank Lloyd Wright heeft de bouw van het Gordon House niet meer meegemaakt. Hij overleed twee jaar na de presentatie van het ontwerp en Conrad Gordon heeft zeven jaar lang getreuzeld voor hij Burtin Goodrich, een leerling van FLW met een architectenbureau in Portland, opdracht gaf om het echt te bouwen. Het schijnt dat Evelyn, inmiddels afgestudeerd in kunstzinnige vorming, op een gegeven moment heeft gedreigd te vertrekken als Conrad de knoop weer niet door zou hakken…